Podzielniki ciepła

PODZIELNIKI CIEPŁA

źródło : Link

Jednym z problemów mieszkańców budynków wielorodzinnych jest kwestia prawidłowego rozliczania zużycia ciepła przez indywidualnych odbiorców. Istnieją 2 sposoby owego rozliczania : ryczałt (naliczanie wg powierzchni mieszkania) lub rozliczanie wg podzielników ciepła. Obie te metody mają wady, gdyż niestety nie ma idealnego rozwiązania tej kwestii, niemniej lepszą metodą jest rozliczanie według powierzchni mieszkania. Dowiodły tego pomiary techniczne, wykonywane m.in. przez inżynierów z kilku polskich placówek naukowych, m.in. Politechniki Białostockiej, pod kierunkiem inż. Cezarego Pieńkowskiego. Wynika z nich, że jeśli w podziale kosztów parametrem jest strumień ciepła doprowadzany do poszczególnych mieszkań, to powinien on być sumą strumieni ciepła doprowadzanych przez grzejniki, przewody nieizolowane i przegrody między mieszkaniami. Tymczasem przyjmuje się, że ten całkowity strumień jest równy strumieniowi ciepła dostarczanego przez grzejniki i mierzy się go przy pomocy nagrzejnikowych podzielnikówkosztów ogrzewania, co jest założeniem błędnym.

Wnikliwej oceny podziału kosztów centralnego ogrzewania między użytkownikami poszczególnych mieszkań w budynkach wielorodzinnych dokonali pracownicy naukowi Instytutu Ogrzewnictwa i Wentylacji Politechniki Warszawskiej pod kierownictwem inż. Mieczysława Dzierzgowskiego. Badania wykazały, że w wielu budynkach, przy zastosowaniu podzielników do rozliczania kosztów ogrzewania, występują bardzo duże różnice pomiędzy wielkościami wskazanymi przez podzielniki a rzeczywistym zużyciem ciepła w poszczególnych pomieszczeniach. W skrajnych przypadkach jednostkowe koszty ogrzewania tego samego typu mieszkania w jednym budynku, w zależności od kondygnacji, różnią się nawet 5-8 krotnie!

Rezultaty tej pracy zwróciły uwagę na to, że ciepła nie można mierzyć jak przepływu wody, gazu czy prądu. Wszyscy profesjonaliści z dziedziny wymiany ciepła wiedzieli, że rozchodzi się ono przez przewodzenie, konwencję i promieniowanie. Nikt jednak nie przypuszczał, że skutki wymiany ciepła są tak drastyczne dla mieszkań sąsiadujących, w których temperatura wewnętrzna nie jest jednakowa.

Kwestię definicji, budowy i zastosowań podzielników kosztów ogrzewania regulują dwie następujące normy : PN-EN 834 i PN-EN 835. Zgodnie z nimi podzielniki to urządzenia do rejestrowania intensywności oddawania ciepła przez grzejniki zainstalowane w poszczególnych lokalach. Obie normy są oficjalnym tłumaczeniem norm EN 834 i EN 835 wydanych w 1994 roku i są opublikowane za zgodą CEN (Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego), mieszczącego się w Brukseli.

Inż. Pieńkowski nie zgadza się ze stwierdzeniem zawartym w obu normach, że wartość zużycia jest w przybliżeniu proporcjonalna do ilości ciepła oddanego przez grzejnik i zużytego przez użytkownika w okresie pomiarowym. W załączniku A (informacyjnym) obu tych norm podano zalecenia, z których dwóch w Polsce się nie przestrzega :

1. Projektując powierzchnie grzejników powinno się uwzględniać okresowo ograniczone ogrzewanie sąsiednich pomieszczeń lub jednostek użytkowych

2. Zaleca się, aby niezależne od wpływu użytkownika oddawanie ciepła (wymuszone zużycie ciepła) przez przewody rurowe, prowadzone przez jednostki użytkowe, było uwzględniane przy rozliczaniu uzależnionym od zużycia, gdy udział oddawania ciepła przez rury jest istotny dla dokładności podziału

Polskie normy zawierają jedynie ogólne kryteria dla podzielników i wykorzystujących je systemów rozliczeń. Nie opisują takich systemów ani nie podają szczegółowych wymogów. Tworzy to szerokie pole gry dla firm rozliczeniowych i zarządców nieruchomości, którzy mają swoje interesy, nie zawsze zgodne z dobrem ogółu lokatorów jak i ogólnospołecznym.

Podzielniki (ani ciepłomierze) nie potrafią wskazać ciepła przenikającego przez przegrody wewnętrzne, które dogrzewa lub chłodzi. Nikt nie wie, ile ciepła realnie odpłynęło do – lub przypłyneło od – sąsiadów.

Przy okazji widać, że w rozliczanie podzielnikowe wbudowany jest mechanizm rozwarstwiania wysokości opłat indywidualnych. Utrzymywanie niskiej temperatury prawdopodobnie spotka się z premią w postaci napływu ciepła od sąsiadów co skutkuje obniżeniem emisji grzejnika a zatem zniżką wskazań podzielników i tym samym opłaty indywidualnej. Nawet do zera. Ta ekstra premia za "oszczędzanie" to pieniądze nieuchwytnie podkradzione sąsiadom. Prawda jest brutalna, aby jednym dać (zwroty), trzeba innym zabrać (dopłaty).

Mało tego, im bardziej mieszkańcy "oszczędzają" (czyli nie ogrzewają mieszkań, na czym cierpi też konstrukcja bloku) tym bardziej rosną jednostkowe ceny dostaw ciepła, bo zakłady cieplne muszą utrzymać zyski. Poza tym, jeśli w małym bloku (w dużym jest to raczej nieprawdopodobne) wszyscy zakręcą zawory na kaloryferach, w przypadku zerowego zużycia ciepła względem całego budynku i tak wszyscy zapłacą. Bo za ciepło zamówione i dostarczone do budynku zawsze trzeba zapłacić, obojętnie ile (i czy w ogóle) się go zużyło. Wtedy po prostu mieszkańcy bloku płacą równomiernie wg metrażu. Najpierw marzną, potem i tak płacą...

Temat podzielników dzieli mieszkańców bloków w całej Polsce. Bronią ich ci, którym się wydaje, że nie robią nic niestosownego mając zakręcone kaloryfery i są przekonani że zawsze będą dostawać zwroty z zaliczek na ogrzewanie. Prawda jest jednak taka, że zawsze będą krzywdzić w ten sposób finansowo swych sąsiadów, i ryzykować zagrzybienie ścian, które potem rozchodzi się przecież na inne lokale. Póki co, lepszym (choć i tak niedoskonałym) jest metoda rozliczeń wg metrażu. Zapewnia równomierne ogrzewanie całego budynku, odparowanie wilgoci ze ścian i, co chyba najważniejsze, komfort cieplny (i psychiczny) mieszkańców.

Na facebooku powstała grupa Podzielniki won, skupiająca przeciwników podzielników, wymieniających się doświadczeniami w walce, jak również informacjami o wyrokach sądowych negujących rozliczanie ciepła wg wskazań tych urządzeń.

Zachęcam do zainteresowania się tematem i udziału w dyskusjach na forach internetowych.

Więcej informacji znajdą Państwo m.in. w :

www.podzielniki.info

http://casim.blog.pl/podzielniki/

Pieńkowski Cezary : Indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Białystok, 2006

Pieńkowski Cezary : Regulacja rozliczania kosztów ogrzewania w budynkach wielorodzinnych. Warszawa, 2010